En dit is niet als schimpend naar vrouwen zonder kinderen bedoeld, maar wat is die mental load van het moederschap groot! En het laat je nooit maar dan ook nooit los, ook niet als ze niet bij je zijn. Het is ook niet om te klagen bedoeld, ik snap ook wel dat die kids mijn allerliefste eigen schuld zijn, maar poeh, echt, de combinatie van vier kids en werk en manlief en een huishouden (met vier kids) en uh… sociaal leven? Sporten? Leuke hobby’s???
En het gevoel dat daar soms bij hoort is… overwhelmed. ‘s Nachts zwetend wakker worden van die ene To Do uit de tientallen die al iets te lang op je lijst staan. Op het randje van burn out. Je vindt dat je altijd tijd tekort hebt, en als je eens tijd hebt gemaakt voor iets, vaak rond 14:00u als je alle acute brandjes geblust hebt, wordt je overspoeld door een hopeloos energietekort en geen zin meer want… doodop.
Ik denk dat alle werkende moeders dit herkennen. Sterker nog, misschien iedereen wel die tussen 1975 en 1995 geboren is en nu optimistisch aan het werkende leven deelneemt. Het is ook een tijdsgeest-dingetje. Nee, ding. Ik vond een mooie quote van een werkende moeder, Brigid Schulte die het boek Overwhelmed: work, love, and play when no one has the time (2014) schreef:
“I have baked Valentine’s cupcakes at 2 a.m. and finished writing stories at 4 a.m. when all was quiet and I finally had unbroken time to concentrate. I have held what I hope were professional-sounding interviews sitting on the floor outside my kids’ dentist’s office, in the teachers’ bathroom at school functions, in the car outside lessons, …. Some appliance is always broken. My to-do list never ends. I have yet to do a family budget after meaning to for nearly twenty years. The laundry lies in such a huge, perpetually unfolded mound that my daughter has taken a dive in it and gone for a swim.”
Universezijdank heb ik het nog niet zo bont gemaakt dat ik om 2 uur ‘s nachts stond te bakken maar zwemmen in het wasgoed doen we zeker wel eens.
Vaak zijn we door de generaties vrouwen voor ons opgevoed met het idee dat even zitten niet gepast is. Mijn oma was als we op bezoek kwamen constant aan het redderen: “Nog wat drinken? De chocolaatjes zijn op op het schaaltje. Zal ik de stapel strips voor je pakken?” enzovoorts. De Apple Watch borduurt daar mooi op voort, door je iedere 50 minuten over het uur een schop onder je kont te geven. Vrije tijd moet je verdienen, mooi geillustreerd door een andere quote van Schulte:
“As I began to think more about leisure time, I realized that I kept putting it off, like I was waiting to reach some tipping point. If I could just finish picking all the weeds, chopping the invasive bamboo, cleaning out the crayons and shark teeth and math paper and toys and bits of shells and rocks and too-small clothes in the kids’ closets, buy more cat food, fix the coffeepot, complete this story assignment, pay these bills, fill out those forms, make that phone call, send this wedding present five months late—THEN I could sit down and read a book. As if leisure was something I needed to earn.”
Combineer dat met de mental load en lange to do-lijsten van hierboven en je balanceert op de rand van een burn out.
En wat als dan je lange scrollen op Instagram, niet een oorzaak maar een symptoom van die druk is? Net als geen echte griep krijgen maar wel een paar weken kwakkelen aan het einde van de winter? En net als met kleine kwalen rondlopen waarvoor je niet de tijd neemt om er mee naar de huisarts te gaan? En voor vrienden en vage bekenden (hallo Insta filters) mooi weer spelen, maar thuis een kort lontje hebben omdat het stiekem fucking zwaar is?
Wat zit er achter… Waar komen die symptomen vandaan?
Cultureel ingebed schuldgevoel (“het kan niet perfect, moeder zijn EN werken”) en niet goed genoeg grenzen kunnen stellen, zou ik zeggen.
Schuldgevoel zit werkende vrouwen steeds op de hielen. En het houdt nooit op: een enkele afgeronde to do levert een serie van opvolgende to do’s op, of het nou bij je project hoort of niet. Per ongeluk een verslag naar vijftien mensen in 1 mail gestuurd en volle inbox aan ‘reply alls’ gehad, en dan je excuses moeten maken voor het feit dat je het naar iedereen stuurde? Aaargh… Ook afleidingen leiden er vaak toe dat je pas uren later aan je eigenlijke plan begint. Maar dat je je laat afleiden, is een symptoom en een troost tegelijk, en dan voel je je daar weer schuldig over.
En we moeten het brave meisje zijn en het iedereen naar de zin maken… Ben jij ook vaak degene die de koffie haalt in een vergadering? En vragen je mannelijke collega’s dat aan een (vaak vrouwelijke) secretaresse? Zoals een collega (de team-secretaresse) van mij ooit zei tegen zo’n mannelijke collega: ik ben met de andere dingen bezig die jij prioriteit vond hebben, mischien kun je je eigen handen en voeten gebruiken? Dat is veertien jaar geleden en ik vergeet het nooit.
Wanneer trek jij aan de rem? En is intentie misschien een deel van de oplossing? Kijk eens goed naar waar je tijd naar toe gaat. Word je er bewust van. Je vrije momenten mogen misschien als confetti over je week verdeeld zijn, maar ze zouden kunnen optellen tot best wat uurtjes. En moet je alles perfect doen, of is het helemaal niet erg als je eens het avondeten en naar bed brengen mist? Er zijn genoeg voorbeelden van vrouwen die hun week met minder haast indelen (jaloersmakend, als je er met een zwarte bril naar kijkt, maar LEERZAAM als je je roze bril op zet. Roze rules anyway). Tijdschrijfstudies zoals die van Laura Vanderkam in het boek I know how she does it, laten zien dat vrouwen vaak meer tijd hebben dan ze denken. Een quote:
“[She] missed Tuesday and Wednesday, but she put her girls to bed more nights that week than she didn’t. She read them multiple chapters in Little House on the Prairie. I tallied it up, and she logged more time reading to her kids than the average stay-at-home mom of young kids reads to hers.” Dat laatste was gebaseerd op een wetenschappelijke studie. Zie dus vooral ook het positieve in je week.
Je overwhelmed-heid zou minder kunnen worden als je objectiever kijkt naar je week. Schrijf tijd. Schrijf op, in een schriftje, een excel, de notitie-app op je telefoon, je google calendar, Toggle of een andere app, waar je je tijd aan besteed. In het begin moet je dat vaker doen, als het in je systeem zit kun je een paar keer per dag even terugkijken waar je mee bezig was, en de minuten Instagram, werk en plaspauzes optellen en per categorie opschrijven. Je ziet dan hoe de minuten in categorieen toch kunnen optellen tot acceptabele hoeveelheden tijd die je aan een bepaald project, of aan je kinderen besteedt. Probeer maar eens een lading confettie op te stofzuigen, dan merk je hoe veel meer het geheel is dan de som der delen.
Daarnaast helpt het om te plannen, zodat je ziet hoeveel er in een week past. Je krijgt na een week tijdschrijven ook een goed beeld van hoeveel tijd bepaalde taken kosten. Je planning wordt daarmee beter. Maar vergeet niet dan ook de mondaine taken als was vouwen, van en naar de zwemles rijden, en het doen van de acties op de actielijst na vergaderingen niet. Duuhhh als jij voornoemde Bachelorgraad al hebt, maar dat schiet er misschien juist bij in als je bij Team Optimist ingedeeld bent. Ook de post uithalen kost je gewoon tijd, laat staan hem open maken en de voorgestelde afspraak bij het consultatiebureau proberen te verzetten. En vergeet de afspraken die een ongedefinieerde lengte hebben niet ruim in te plannen, zoals de tandarts die langer duurt als je een gaatje hebt, wat er dik in zit omdat je je overwhelmed-heid ook troost met chocola. #guilty Als je ze niet plant, blijven ze zeker in je hoofd zeuren en stel je ze uit, want ze zijn ongrijpbaar…
Dus, mijn advies: Trek aan de rem. Hard. Schrijf VANAF NU een week (of twee) tijd. Plan die schrijf-tijd zo mogelijk wel ook even in maar start before you’re ready want anders is het dadelijk te laat. Plan aan het einde van die week of tien of veertien dagen een hele dag vrij voor jezelf! Dus geen werk en niet thuis bij je kinderen. Waarschijnlijk way out of your comfort zone, maar probeer het eens, het is heerlijk. En dan stel je orde op zaken in je planner. Veeg ‘m schoon en deel ‘m opnieuw in met alles wat je over je eigen tijdsbesteding geleerd hebt de afgelopen week. Geef Insta ook gewoon een plekje als je daar plezier aan beleeft. Doe quick wins meteen en zet de eerste stap voor grotere veranderingen. Ga ervoor. Je hebt zoveel mogelijkheden als werkende moeder in Nederland! Tijd om voor jezelf op te komen en die opties breed te benutten! Enne, als je te moe bent om daar alleen al aan te denken, check dan even of je over de rand aan het vallen bent. Bel een vriendin, je moeder, een coach of je huisarts. Zorg alsjeblieft goed voor jezelf.
****
Het artikel van Emily Lehman, gepubliceerd op Verily op 30 januari 2020, inspireerde mijn tot deze blog. Het artikel heet “Burned Out and Overwhelmed: Where our time really goes, Escaping the constant guilt of “time famine”.